روش تهیه محلول های کلر برای گندزدایی محیط، سطوح و ظروف

یکی از مشکلاتی که در مواقع اپیدمی بیماری ها با آن مواجه هستیم،گندزدایی مناسب و صحیح سرویس های بهداشتی،سطوح،نظیر دیوار،کف،اتاق ها و سالن ها،محل های ورود و خروج،سطح میز و صندلی،دستگیره درب و پنجره ها،تلفن و … و همچنین ظروف و وسایل آشپزخانه در منازل،واحدهای تجاری،ادارات،سازمان ها،مدارس و… می باشد.

مطالعات نشان داده است که برای گندزدایی این سطوح لازم است از محلول کلر با غلظت ۰.۱ درصد یا ۱۰۰ میلی گرم در لیتر استفاده شود.

کلر در این غلظت در مدت حداقل یک دقیقه قادر به نابودی میکروارگانیسم هاست.برای تهیه کلر ۰.۱ درصد از ترکیبات مختلف کلردار نظیر آب ژاول (هیپوکلریت سدیم)یا مایع سفیدکننده خانگی و پودر پرکلرین (هیپوکلریت کلسیم)می توان استفاده نمود.درصد کلر این ترکیبات متفاوت است.معمولا در زمان تولید،میزان کولر فعال در این ترکیبات به ترتیب ۵%(پنج درصد)و ۷۰%-۶۵% می باشد.لذا برای تهیه محلول ۰.۱ درصد کلر از هر یک از این ترکیبات به صورت زیر عمل شود:

توجه:کلر ماده ای فرار،سمی و به شدت خورنده است،لذا در هنگام استفاده از آن داشتن لوازم ایمنی فردی نظیر ماسک و دستکش ضروری است.

الف:روش تهیه محلول کلر ۰.۱ درصد در آب ژاول

با توجه به این که آب ژاول یا مایع سفیدکننده دارای ۵ درصد کلر فعال می باشد لازم است یک واحد این محلول را به ۴۹ واحد آب سرد و معمولی و ترجیحا آب مقطر یا آب صاف شده در ظروف درب دار ترجیحا پلاستیکی اضافه نمود،مثلا اگر ۱۰۰ سی سی محلول با ۴۹۰۰ سی سی آب مخلوط شود ۵۰۰۰ سی سی یا ۵ لیتر محلول ۰.۱ درصد حاصل خواهد شد.

ب:روش تهیه محلول کلر ۰.۱ درصد از پودر پرکلرین(هیپوکلریت کلسیم)

پودر پرکلرین حاوی ۷۰-۶۵ درصد کلر می باشد،ابتدا تقریبا ۱۵ گرم معادل یک قاشق غذاخوری یا ۳ قاشق چای خوری در یک لیتر آب سرد به خوبی حل شود،محلول حاصل حاوی یک درصد کلر می باشد،بعد از انحلال و ته نشینی کمی رسوب در ته ظرف رسوب می نماید که می توانید آن را دور بریزید.حال اگر یک قسمت از این محلول را با ۹ قسمت آب مخلوط نماییم محلول کلر ۰.۱ درصد تولید خواهد شد یا اگر بخواهیم تمام یک لیتر محلول کلر ۱ درصد را به محلول کلر ۰.۱ درصد رقیق نمائیم لازم است تمام یک لیتر را با ۹ لیتر آب سرد مخلوط نمائیم که در این صورت ۱۰ لیتر محلول ۰.۱ درصد کلر تهیه خواهد شد یا به طور کلی می توان ۱۵ گرم پودر پرکلرین ۷۰-۶۵ درصد را در ۱۰ لیتر آب حل نمود تا محلول کلر ۰.۱ درصد حاصل شود.

توجه:

۱-لازم است محلول ۱%(یک درصد)را در جای خنک و در ظرف در بسته دور از نور نگهداری شود.محلول کلر به تدریج با گذشت زمان،کلر موثر خود را از دست می دهد و باید از تاریخ تهیه در کمتر از یک ماه مصرف شود.

۲-محلول ۰.۱ درصدی که به این ترتیب تهیه می شود لازم است در ظرف در بسته ای نگهداری شود و حداکثر زمان ماندگاری و قابل استفاده بودن برای عملیات گندزدایی ۲۴ ساعت در نظر گرفته شده است.به جهت افزایش کارآمدی ماده گندزدا تازه مصرف کردن آن در اولویت می باشد.

خدیجه نوروزی: کارشناس مامایی از بندر عباس