چطور چین به سرعت به کشوری صنعتی و مدرن تبدیل شد؟

چطور چین به سرعت به کشوری صنعتی و مدرن تبدیل شد؟

شروع اصلاحات اقتصادی چین در سال ۱۹۷۹ بود. علامت این رویداد در دسامبر سال ۱۹۷۸ اتفاق افتاد که طی یازدهمین کنگره مرکزی حزب کمونیست چین،

دنگ شائوپینگ رئیس تازه حزب،سخنانی ایراد کرد که به عنوان مهمترین سخنرانی تاریخ چین مدرن شناخته شد. وی بر ضرورت تمرکز بر توسعه اقتصادی و آزاد گذاشتن واقعیات و نه ایدئولوژی در تعیین مسیر آن تاکید کرد. شائوپینگ گفت:

مهم نیست که گربه سیاه یا سفید باشد، مهم این است که بتواند موش بگیرد.

از آنزمان خط مشی چین همین بوده و این کشور با نوعی عملگرایی سرسختانه به راه مدرنیزاسیون رفته است. نتیجه شگفت انگیز بوده است. این کشور طی تقریبا سی سال سالانه بیش از ۹ درصد رشد اقتصادی داشته که شتابان ترین رشد یک اقتصاد بزرگ در تاریخ به حساب می آید. در همین تاریخ این کشور ۴۰۰ میلیون نفر را از باتلاق فقر بیرون کشیده که بیشترین فقر زدایی انجام شده در هر جا و هر زمان است. چین، موفق ترین داستان توسعه در تاریخ جهان است.

منطقه مالیپودنگ در شانگهای هشت برابر کاناریوارف در لندن است.

شهر چونگ کینگ عملا طبق الگوی شهر شیکاگوی آمریکا ساخته شده است. چین بزرگترین تولیدکننده ذغال سنگ، فولاد و سیمان جهان است.بزرگترین بازار تلفنهای همراه هوشمند در جهان است و حجم زیرساختهای آن پنج برابر آمریکاست. الگوی چین برای توسعه متفاوت از الگوی ژاپن و کره جنوبی بوده است. چین در حوزه تجارت و سرمایه گذاری از سیاستی کاملا باز پیروی کرده است.

ژاپن و کره از راهبرد صادرات محور با انسداد بازار داخلی استفاده کردند و لیچین به جای آن درهای خود را به سوی دنیا باز کرد.

مارکهای معروف و شرکتهای برتر جهان همه در چین شعبه دارند. ازسوی دیگر چینی ها برای پیشرفت روحیه ناسیونالیستی خود را کنار گذاشتند. مثلا بیشتر برجهای پر زرق و برق و طرحهای شهرهای شان به دست معماران غربی ساخته شده و از همه جالبتر اینکه چین برای برگزاری هر چه عالی تر بازی های المپیک پکن ۲۰۰۸ ،استیو ناسپیلبرگ کارگردان معروف آمریکایی را استخدام کرد که این بازی ها را مدیریت کند.

واگذاری چنین نقشی به یک بیگانه از سوی ژاپن یا هند غیر قابل تصور است. زمانی از یک مقام چینی پرسیدم بهترین راه حل برای مشکل فقر روستایی کدام است؟ پاسخ داد باید بازارها را آزاد گذاشت تا نقش خود را ایفا کنند، بازار مردم را از زمین جدا و وارد صنعت می کند و مردم را به شهرها می کشاند.نکته بسیار مهم تر در توسعه همه جانبه چین این است که این کشور از سال ۱۹۷۹ تا به امروز با چراغ خاموش رو به جلو حرکت کرده است. مثلا چین معمولا به قطع نامه ایی که آمریکا بانی آن در شورای امنیت سازمان ملل است رای مثبت می دهد و یا حداقل آن را وتو نمی کند. این را دنگ شائولپینگ حرکت با چراغ خاموش می خواند.یعنی چین سر به زیر داشت و پیشرفت کرد.سیاست عدم مداخله و عدم مقابله چین هنوزهم پا برجاست. چین معمولا به استثنای آنچه که به تایوان مربوط می شود معمولا از ورود به مجادلات با سایر دولتها پرهیز می کند و خود را با کشورهای دیگر درگیر نمی کند تا تمام توانش به رشد اقتصادی معطوف بماند.ازطرف دیگر در سال ۲۰۰۲ چینی ها از اصطلاح رشد مسالمت آمیز استفاده کردند. درسال های ۲۰۰۶ و ۲۰۰۷ تلویزیون دولتی چین مستندی ۱۲ قسمتی در باره داستان پیشرفت و خیزش ۹ قدرت بزرگ از جمله آمریکا و انگلیس پخش کرد و در این مستند از ژاپن و آمریکا تمجید فراوان کرد. پیام اصلی این مستند این بود: عظمت یک ملت در توانایی اقتصادی آن نهفته است و نظامی گری و امپراطوری گری به بن بست می رسد.”

منبع: عصر اوز به نقل از (جهان پسا امریکایی، فرید زکریا، ترجمه احمد عزیزی، نشرهرمس، چاپ دوم۱۳۹۳، فصل چالش گر)