اعتماد به مطبوعات

عبدالعزیز خضری*:

١۴ تیرماه و ١٧ مرداد به ترتیب روزهای قلم و خبرنگار در تقویم کشور نامگذاری شده است و این دو روز از آن جهت دارای اهمیت هستند که در اوز به خصوص پیش از بیماری کرونا به طور شایسته از سوی اداره ها و تشکل ها گرامی داشته می شد.

نویسنده متن در نظر دارد به دور از فلسفه وجودی روزهای یادشده به مسئولیت های نشریات موجود شهرستان بپردازد و ضرورت نزدیکی مسئولان و مردم به اصحاب رسانه در راستای قرار گرفتن در مسیر منافع خرد و کلان عمومی و حقوق مردم وارد شود.

نویسنده، سال ها در امور مطبوعات به صورت غیر رسمی و رسمی فعالیت داشته و بر این باور پایبند است که رسانه برای توسعه تأثیر دارد و در گذر زمان این تأثیرگذاری اش فراگیرتر نیز می شود؛ و انتخاب واژه اعتماد در پیشوند مطبوعات در این راستا صورت گرفته است تا خاطرنشان شود مخاطب علاقه مند است پس از آن که موضوعی را خواند به نتیجه برسد صداقت در نوشتار و تقید به عمل در نویسنده ملموس است و یا آن را نوشته است که خواننده را متأثر سازد.

در اهمیت رسانه های همگانی به گزیده ای از دیدگاه دکتر فیاض زاهد مؤلف کتاب عصر طلایی مطبوعات ایران اشاره می شود:

«نقش مطبوعات که به رکن چهارم دموکراسی نامگذاری شده است با قدرت دولت مرکزی در رابطه است چه هرگاه این یکی ضعیف گشته آن دیگری قدرت یافته و یا برعکس. امروزه بر همگان هویداست که مطبوعات نبض افکار عمومی را در دست دارند. آنها حتی به افکار عمومی جهت می دهند، حساسیت مردم را برمی انگیزاند و یا به راحتی روی بسیاری از مسائل خط بطلان می کشند. اگر کسی به صحت این ادعا تردید داشته باشد بی شک با تحولات سال های اخیر ایران به نقش بی بدیل مطبوعات پی برده است».

و اما تأثیر رسانه در اوز:

از زمان تولد نشریه عصر اوز و با وجود نگاه متضادی که تمایلی به گسترش فعالیت غیر از خبررسانی نداشت، با وجود این نشریه به خاطر پوشش عوامل انسانی قابل توجه و با دیدگاه های نوین و تنوع سنی در زمینه های فرهنگی، اجتماعی و پدیداری تشکل های مدنی و نیز سازمان های رسمی تأثیرگذار بوده است و در مرور زمان بخش و شهرستان شاهد دستاوردهایی فزاینده به ویژه رسانه گردید و در وضعیت کنونی که شهرستانی اوز به وقوع پیوسته است رشد و مطالبه گری نیروهای مردمی با حضور در گروه های مختلف اجتماعی رو به رشد و هرچند نه در حد انتظار است ولی جریان را به سمتی پیش می برد تا مسئولان مطالبات و حق خواهی را بی پاسخ نگذارند.

عصر اوز بر بیداری جامعه و متعهد شدن افراد به ویژه جوانان برای دستیابی به حقوق قانونی را تشویق و اصرار در مطالبه گری آنان داشت و اینک با وجود چندین رسانه شعاع گسترش مطالبه گری بیشتر هم شده است.

با رشد پایگاه های خبری، شهرستان اینک از ٧ پایگاه الکترونیکی و سه رسانه مکتوب برخوردار است که با وجود تنگناهای شدید مالی به حیات و انتشار ادامه می دهند.

البته جمعی از نیکوکاران به هر طریق رسانه های فعال حال حاضر اوز را یاری رسان بوده اند و همچنان به پایگاه خبری (تمدید سالیانه) و فصل نامه (با پیام دانش اوز) کمک می کنند اما میزان هزینه های انتشار مرتب رو به افزایش و کمرشکن شده است و بعضی از رسانه های فعلی یا فاصله انتشار را بیشتر کرده اند و یا با خطر تعطیلی روبرو هستند.

پایگاه خبری و فصلنامه پیام دانش چنانچه از سوی نیکوکاران پشتیبانی نمی شد و یا وابسته به دانشگاه نبود تا کارکنان بار سنگین تهیه و آماده سازی مطالب را بر دوش گیرند در آن صورت ادامه انتشار در پرده ابهام قرار داشت.

اصحاب رسانه های شهرستان، صرفاً فعال خبری نیستند بلکه در قامت مسئولان اجرایی اقدام به راه اندازی کارگروه رشا و تأسیس خانه مطبوعات و رسانه کردند و در راستای تعامل با مسئولان و ترغیب آنان به گفتگوی مطبوعاتی صبورانه تقلا می کنند تا آنان را به گفتگو ترغیب کنند.

پایگاه های اطلاع رسانی، ماهنامه ها، فصلنامه ها، مرتب با پوشش رویدادها کوشا هستند.

اما بیشتر مسئولان و بعضی از افراد حقیقی از رسانه به عنوان پل ارتباطی انتظار دارند بازتاب دهنده گفتار آنان باشد و رویداد را به گونهای که موافق نظر آنان است، درج کنند.

متأسفانه این دیدگاه بر مطبوعات بیشتر از آنکه دربرگیرنده رعایت قانون مطبوعات باشد اصحاب را وادار به خودسانسوری می کند و شاید به ناچاری ملاحظه کاری می کنند تا دلگیری به وجود نیاید و در این حالت فشار سنگین مالی اصحاب رسانه (به ویژه رسانه های محلی) را دچار التهاب و دوگانگی می کند.

در بیان وظیفه تحلیلی، کدام یک از نشریات موجود، به درستی توانسته ایم میزان تخصیصی اعتبار ملی را تجزیه و تحلیل و محل هزینه آن را مشخص کنیم و در اختیار افکار عمومی قرار دهیم.

اصحاب رسانه وظیفه دارند زبان گویای مخاطبان باشند و ضرورت دارد به دنبال درج هر خبر مهمی باب گفتگوی کارشناسانه را باز کنند اما واقعیتش همه واهمه نیز دارند.

هر نشریه ای با هزینه سنگین منتشر می شود با درآمد (فروش، تبلیغات، کمک مادی) می تواند تا حدودی روی پای خود بایستد و مسئولان اداره ها هم می توانند در این کمک رسانی سهیم شوند چون اداره ها بیشتر از هر مخاطبی از انتشار مطبوعات متنفع می شوند.

حمایت به طرق (آبونمان نشریه، دادن تبلیغات و کمک مالی) می تواند صورت گیرد که متأسفانه حتی یک شماره هم حاضر به خرید نمی شوند.

کدام یک از اداره ها شماره ای از نشریات کاغذی را مشترک هستند و یا با دادن آگهی، حداقل در عمل و راستای پشتیبانی از کالای ایرانی گام برداشته اند؟

مسئولان اداره ها به عنوان نمایندگان دولت و بیت المال ایجاب می کند عملکرد خود را همراه با بیلان مالی و در حالت مجزا (اختصاص یافته و تخصیص داده شده) به دید افکار عمومی برسانند و صدای مندرج در رسانه را پاسخ بدهند.

نشریات نیاز به پشتیبانی از سوی افکار عمومی دارد تا با پشتوانه عناصر جامعه، با آرامش روحی و استقلال مالی ادامه حیات داشته باشد.

امکان دارد چند سطر بالا آزردگی خاطر بعضی مسئولان را موجب شود اما لازم است تا صاحبان نشریات از مباحث شفاهی خارج شوند و انتظار متقابل خود را از مسئولان داشته باشند که مسئولیت ها در شفاف کاری و شفاف سازی مشترک است و مطبوعات که دست اندرکارانش نه از دید شغل بلکه از روی وظیفه عمومی و اجتماعی به آن روی آورده اند.

گردانندگان نشریات مستقل بایستی به آن درجه از اعتماد به نفس دست یابند که چون چشمانی بیدار در کنار مردم دیده شوند.

اصحاب رسانه در صورت تأمین هزینه های مالی، با آمار و ارقام و تجزیه و تحلیل کارشناسانه می توانند مخاطبان خود را اقناع و جلب اعتماد کنند و بدیهی است در رونق و تحول قادر است تأثیر شایان داشته باشد.

اعتماد به مطبوعات

امروزه بر همگان هویداست که مطبوعات نبض افکار عمومی را در دست دارند. آن ها حتی به افکار عمومی جهت می دهند ، حساسیت مردم را بر می انگیزاند…

مدیر مسئول پایگاه خبری پیام دانش