عصر ایران؛ جمشید گیل –  برکناری هانس دیتر فلیک از مربیگری تیم ملی آلمان، اقدام دیرهنگامی بود که سرانجام پس از شکست تحقیرآمیز ژرمن‌ها در برابر ژاپن، صورت گرفت. باخت ۴ بر ۱ در خانه، آن هم مقابل یک تیم آسیایی، خفتی نیست که فدراسیون فوتبال آلمان به سادگی از کنار آن بگذرد!

با این حال باید صبر مقامات این فدراسیون را تحسین کرد. هانس فلیک در سال ۲۰۲۱ سرمربی آلمان شد و طی دو سال گذشته، در مهمترین آوردگاه فوتبال دنیا، یعنی جام جهانی ۲۰۲۲، حتی نتوانست آلمان را به مرحلۀ حذفی برساند.

او جانشین یواخیم لو شده بود که فاجعۀ حذف در مرحلۀ گروهی، دیگر در جام جهانی تکرار نشود و چه بسا آلمان به جمع چهار تیم پایانی جام هم برسد. اما فلیک همان طور که یواخیم لو در جام ۲۰۱۸ نتوانست از پس کرۀ جنوبی برآید، در جام جهانی ۲۰۲۲ مقابل ژاپن به دردسر افتاد و تیمش با باخت ۲ بر ۱ به حریف آسیایی، نهایتا نتوانست از گروه صعود کند.

هانسی فلیک

آنچه موجب امیدوار ماندن فدراسیون فوتبال آلمان به هانسی فلیک شد، احتمالا شکست اسپانیا در برابر ژاپن در جام جهانی ۲۰۲۲ و امتیاز برابر آلمان و اسپانیا در پایان مرحلۀ گروهی و حذف آلمان به دلیل تفاضل گل بهتر اسپانیا بود. آلمان و اسپانیا هر دو ۴ امتیازی بودند و اسپانیا به دلیل گل زدۀ بیشتر در بازی با کاستاریکا، به عنوان تیم دوم گروه پس از ژاپن، راهی مرحلۀ حذفی شد.

نادیده گرفتن این ناکامی بزرگ، در کنار تحمل باخت‌های اخیر تیم ملی آلمان، روندی بود که پس از باخت مقابل ژاپن قطع شد. آلمان در سال ۲۰۲۳ در شش بازی، یک برد مقابل پرو داشته و یک تساوی در برابر اوکراین و چهار شکست مقابل بلژیک، لهستان، کلمبیا و ژاپن.

دنیا عوض شده و چرخ روزگار سریع‌تر از قبل می‌چرخد. به همین دلیل تیم ملی فوتبال آلمان در ۲۳ سال اخیر چهار مربی عوض کرده؛ وگرنه آلمانی‌ها در قرن بیستم فقط هفت مربی را روی نیمکت تیم ملی‌شان نشاندند. در واقع با انتخاب مربی جدید برای تیم ملی آلمان، باید گفت که تیم ملی این کشور در صد سال گذشته فقط ۱۲ مربی داشته است.

اتو نرتز

اولین مربی تیم ملی آلمان اتو نرتز بود که از ۱۹۲۶ تا ۱۹۳۶ مربی ژرمن‌ها بود. پس از او سپ هربرگر مشهور آمد و ۲۸ سال، از ۱۹۳۶ تا ۱۹۶۴ سرمربی‌گری ژرمن‌ها را برعهده داشت و یکبار هم این تیم را قهرمان جهان کرد (۱۹۵۴).

سپس هلموت شون آمد و ۱۴ سال روی نیمکت تیم ملی آلمان نشست و عنوان موفق‌ترین مربی تیم ملی آلمان را از آن خود کرد؛ عنوانی که هنوز متعلق به اوست. هلموت شون آلمان را به فینال جام جهانی ۱۹۶۶ رساند. در ۱۹۷۰ آلمان را به مقام سومی جهان نائل کرد و دو سال بعد، با تیمش قهرمان اروپا شد و دو سال بعدتر، آلمان را قهرمان جهان کرد و دو سال بعد هم با آلمان نایب قهرمان اروپا شد.

سپ هربرگر

شون پس از ناکامی در جام جهانی ۱۹۷۸ از مقامش استعفا کرد و یوپ دروال جانشین او شد. دروال آلمان را در ۱۹۸۰ قهرمان اروپا کرد و در جام جهانی ۱۹۸۲ با تیمش به فینال رسید ولی مغلوب آن ایتالیای شکست‌ناپذیر شد. او نیز پس از ناکامی در جام ملت‌های اروپا (۱۹۸۴) از مقامش استعفا کرد و فرانس بکن‌بائر جوان به جای او نشست.

بکن‌بائر دو بار آلمان را به فینال جام جهانی رساند و پس از قهرمانی در ۱۹۹۰، با تیم ملی وداع کرد. او اگر کنار نمی‌رفت، احتمالا می‌توانست در ۱۹۹۲ هم آلمان را قهرمان اروپا کند؛ ولی قیصر ولع موفقیت نداشت و ضمنا عادت داشت کمی زود خداحافظی کند؛ وگرنه در جام جهانی ۱۹۷۸ هم می‌توانست لیبروی ژرمن‌ها باشد.

پس از بکن‌بائر، برتی فوگتس مربی آلمان شد. فوگتس دو بار در جام جهانی ناکام ماند. یعنی حتی نتوانست تیمش را به نیمه‌نهایی برساند. ولی دو بار هم با آلمان به فینال اروپا رفت که بار دوم توانست سومین عنوان قهرمانی اروپا را برای کشورش به ارمغان بیاورد (۱۹۹۶).

هلموت شون

پس از فوگتس، اریش ریبک سرمربی ژرمن‌ها شد ولی افتضاح ژرمن‌ها در یورو ۲۰۰۰ سبب کنار رفتن زودهنگام او شد.

سپس رودی فولر آمد و بخت بیدارش سبب شد آلمان با پیمودن مسیری هموار به فینال جام جهانی ۲۰۰۲ برسد ولی در یورو ۲۰۰۴ آلمان در مرحلۀ گروهی حذف شد و فولر دریافت که وقت رفتن فرا رسیده است.

پس از او کلینزمن آمد و تیم خوبی ساخت ولی نتوانست آلمان را قهرمان جام جهانی ۲۰۰۶ کند. کلینزمن و اریش ریبک و هانسی فلیک هر کدام با دو سال مربیگری، کوتاه‌ترین مدت مسئولیت را در تاریخ تیم ملی آلمان داشته‌اند. با این تفاوت که کلینزمن آبرومندانه کنار رفت.

یوپ دروال (سمت چپ) در حال گفت‌وگو با کاپیتان تیمش: کارل هاینس رومنیگه

از ۲۰۰۶ تا ۲۰۲۱ هم یواخیم لو سرمربی ژرمن‌ها بود که تیمش از ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۶ نتایج خوبی گرفت که مهم‌ترین آن‌ها قهرمانی جهان (۲۰۱۴) و نایب قهرمانی اروپا (۲۰۰۸) بود. تیم لو از سال ۲۰۱۶ به بعد در سراشیبی افتاد و ابتدا در مرحلۀ گروهی جام جهانی ۲۰۱۸ حذف شد و سپس در یورو ۲۰۲۰ در یک‌هشتم نهایی مغلوب انگلستان شد. در واقع تیم یواخیم لو در پنج سال پایانی حضور او روی نیمکت آلمان، بد بازی می‌کرد و لو اگر کلاس شخصیتی بکن‌بائر را داشت، حداکثر پس از یورو ۲۰۱۶ با تیم ملی وداع می‌کرد.

پس از یواخیم لو هم هانسی فلیک سرمربی آلمان شد و دستاوردش برای ژرمن‌ها هیچ بود. با برکناری فلیک، فعلا قرار شده رودی فولر سرمربی موقت آلمان باشد و احتمالا ناگلزمان جانشین او خواهد شد.

فرانس بکن‌بائر، مکزیک، ۱۹۸۶

۹ ماه دیگر جام ملت‌های اروپا در خاک آلمان آغاز می‌شود و آلمانی‌ها طبیعتا نمی‌خواهند در کشور خودشان تحقیر شوند. آن‌ها به خوبی می‌دانند فقط چیزی شبیه معجزه می‌تواند قهرمانی در خانه را نصیبشان کند. بنابراین با آن روحیۀ منطقی‌شان، چندان به فکر قهرمانی نیستند. همین که بتوانند به جمع چهار تیم پایانی جام ملت‌های اروپا برسند، کلاهشان را می‌اندازند هوا.

ولی در مجموع به نظر می‌رسد فوتبال آلمان پس از یک دورۀ موفق ده‌ساله، یعنی از ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۶، الان نزدیک به یک دهه است کفگیرش به ته دیگ خورده است. بازیکنان تیم ملی آلمان فاقد غنای سابق هستند.

یواخیم لو تنها مربی بزرگ تیم ملی آلمان در قرن بیست‌ویکم بوده

 توماس مولری که در جام‌های جهانی ۲۰۱۰ و ۲۰۱۴ ده گل زد، در جام جهانی ۲۰۱۸ حتی یک گل هم نتوانست بزند. مانوئل نویر سال‌های پایانی‌اش را سپری می‌کند. تیم فاقد ژنرال است و گلزن طراز اول هم ندارد. خط دفاعی‌اش هم چنگی به دل نمی‌زند و خلاصه تقریبا هیچ چیز در شش سال اخیر در این تیم روبراه نبوده.

اگرچه تعویض مربی می‌تواند در کوتاه‌مدت موثر باشد ولی واقعیت این است که تیم ملی آلمان به خون تازه‌ای نیاز دارد؛ و این خون تازه را نسل جدیدی از بازیکنان باکیفیت در رگ و پی این تیم توانند ریخت. وگرنه، این آلمان با گواردیولا هم امیدی به فتح هیچ جامی نمی‌تواند داشته باشد.