عصر ایران – توانایی رشد مجدد دندان، یکی از مواردی است که کوسه ها را به آبزیانی جذاب برای مطالعه تبدیل می کند. و در شرایطی که گروهی از پژوهشگران ژاپنی مدعی نیستند که باید تلاش کنیم شبیه به کوسه ها باشیم، اما ممکن است روزی از توانایی رشد دوباره دندان ها برخوردار شویم.

مطالعه ای در سال ۲۰۲۱ که در نشریه Scientific Reports منتشر شد، چگونگی تاثیر دارویی که پروتئین سنتز شده توسط ژن USAG-1 را هدف قرار می دهد بر رشد دندان ها در حیوانات را نشان داد. پس از آن، تیم پژوهشی توجه خود را به سوی بررسی این ویژگی در انسان ها معطوف کرده است.

بنابر اعلام پژوهشگران، آزمایش بالینی این دارو در سال ۲۰۲۴ انجام خواهد شد و این امید وجود دارد تا در سال ۲۰۳۰ برای استفاده عموم آماده شود.

دارویی برای رشد دوباره دندان ها در انسان

به گفته کاتسو تاکاهاشی، پژوهشگر ارشد و رئیس بخش دندانپزشکی و جراحی دهان در بیمارستان کیتانو در اوزاکا، ایده رشد دندان های جدید رویای هر دندانپزشکی است. من از زمانی که دانشجوی کارشناسی ارشد بودم، روی این موضوع کار کرده ام. ما امید داریم شاهد زمانی باشیم که داروی رشد دوباره دندان در کنار پروتز و ایمپلنت به عنوان گزینه سوم مطرح شود.

تاکاهاشی سال ها روی پتانسیل رشد دوباره دندان ها پژوهش انجام داده و بر نقش ژن ها در این زمینه متمرکز بوده است. به گفته وی، تعداد دندان ها از طریق جهش تنها یک ژن متفاوت است. اگر ما آن را هدف پژوهش خود قرار دهیم باید راهی برای تغییر تعداد دندان هایی که مردم دارند، وجود داشته باشد.

پژوهشگران متوجه شده اند که پروتئین USAG-1 می تواند رشد دندان ها را در موش ها محدود کند، از این رو حصول اطمینان از عدم تشکیل این پروتئین می تواند به طور بالقوه رشد دندان را تشویق کند. تیم پژوهشی دارویی را برای مسدود کردن این پروتئین تولید کرده و آزمایش روی موش ها رشد دوباره دندان های آنها را نشان داد.

مقاله ای که در سال ۲۰۲۳ در Regenerative Therapy منتشر شد، این که درمان پادتنی ضد USAG-1 چگونه می تواند پیشرفتی در درمان ناهنجاری های دندانی در انسان ارائه دهد را برجسته کرد.

با توجه به این که حدود یک درصد از انسان ها از آنودنشیا (Anodontia)، یک بیماری ژنتیکی که اجازه رشد مجموعه کامل دندان ها را نمی دهد، رنج می برند، امید به رشد دوباره دندان ها در انسان ها فراتر از آزمایش هایی با حضور سوژه های حیوانی افزایش یافته است.

پژوهش پیشین تاکاهشی نشان داد که انسان ها دارای مجموعه سومی از دندان ها در دهان خود هستند. این به وضوح در افراد مبتلا به هایپردنشیا، رشد بیش از یک مجموعه کامل از دندان ها، آشکار است. تاکاهاشی بر این باور است که فعال کردن مجموعه سوم جوانه ها با دستکاری ژنی درست می تواند رشد دوباره دندان ها را موجب شود.