امیررضا رضایی: شیخ و نانوا و گفتگو با دو تن از صاحبان صنف نانوایی اوز

✍️گزارش و تدوین  : امیررضارضایی*

گاهی وقت ها که از مسافتی نسبتا دور، شیخ را می بینم که در وقت نماز جمعه، به سمت مسجد در حرکت است، می شود حدس زد که منبر امروز شیخ، بار دیگر گوش ها و حواس های جماعت را چنان متمرکز  شنیدن کلمات و سخنان خطبه هایش کند که محال است، سبب چالشی پس از آن نشود. بطوری که حداقل در طول امتداد یک هفته آینده، بازخورد منبرش، محل بحث جماعت کوچه و بازار در فضای حقیقی اجتماع  و یا مباحثه ها و تحلیل های فراوانی در فضای مجازی، باقی بماند و این از مشخصات بارز و روشن، در رک گویی، شفاف خواهی، به روز بودن موضوع خطبه ها و بیان‌کردن روشن و بدون لفافه سخن راندن، از ضعف مدیریت های دولتی و شهری، تسلط بر علم اقتصاد و بازار و‌ مسلط بودنش بر احکامات دین و شریعت است که از مولفه ها و صفات شخصیت شیخ نادر حکایت دارد که منبرش را جذاب، چالش ساز و جامعه پسند، برای شنیدن می کند، تا بلکه صدای عامه مردمانی باشد برای اصلاح نواقص و ضعف های درون شهری و اجتماعشان که به گوش متولیان مسئول و بانیان مغفول برسد.

قصد پرداختن به انبوه این چالش های منبری شیخ نادر بیگدلی، عضو هیئت فتوای جنوب و یکی از خطیبان تاثیرگذار نماز جمعه شهر اوز، را ندارم که نه تنها در این گزارش نمی گنجد، بلکه برای هر کدام از موضوعات منبرش، نیازمند دفتری حجیم از صفحاتی بلندبالا، برای نوشتن و‌ تحلیل کردن آن است، لذا فعلا به بخشی از آخرین منبر  و‌ خطابه شیخ نادر، در روز جمعه مورخه ۱۴۰۲/۲/۱۵ می پردازیم که  به وضعیت نان و نانوا و آرد و مسئول، پرداخته و نارضایتی عمومی مردم، از کیفیت نان ( و نه از نانوا)  در خطبه ها عنوان کرد که:

(این حلقه گمشده یعنی کیفیت نان، در کجای این زنجیره تولید نان، پنهان گشته؟

ایراد و اشکال از کیفیت آرد است یا از کیفیت دست شاطر؟

از نانوا است یا از عدم آموزش صحیح نانوا؟

از نبودن نظارت بی تعارف  است یا از بودن مسئول و متولی با تعارف؟

چگونه است که آرد تمام شهرستان های اطراف و همسایه ها،  از یک منبع و مرکز ارسال می شود که این شهر نیز، آردش از آنجا ارسال می شود، اما کیفیت نان در شهر اوز تفاوتی آشکار در میزان کیفیت آن، نسبت به شهرستان های همجوار دارد؟ و …)

پیش بینی بازخورد اجتماعی این خطبه نیز، برای پدید آمدن چالشی دیگر، دور از ذهن نبود و سبب واکنش های متعدد و‌ متنوعی در بین نانوایان تلاشگر شهر و نیز در بین مردم  شد.

لذا بر آن شدیم تا در مسیر پیگیری مطالبات و رفع نواقص و یافتن حلقه های مفقوده در این فقره از مشکل و نقص موجود،  مسئله را در قالب مصاحبه با جمعی از نانوایان شاخص و خوشنام شهرمان و نیز با مسئول نظارت بر نانوایان شهرستان، به صورت خیلی کوتاه و فشرده داشته باشیم تا سبب ترویج گفتمان های انتقادپذیری بدون جبهه گیری و همدلی و هم ساز بودن بدون اتهام زنی، و در جهت اراده ای متمرکز برای رفع نواقص، گام های مشارکتی دوستانه و اثرگذاری برداشته شود.

با ما همراه باشید با سوالات این گزارش در مصاحبه حضوری با  طیب منظریان، رئیس صنف نانوایان شهرستان اوز، و‌ هاشم ارشدی، نانوای خوش ذوق و مبتکر در صنعت نان سنگک، تفتون و‌ کلوچه.

🎤۱..خبرنگار : به عنوان اولین سوال و پرداختن به اصل مطلب این گزارش:

طیب منظریان و هاشم ارشدی

به یقین هر کدام از شما در کنار دیگر همکاران خود، دارای اعتبار و مقبولیتی مثبت و‌ خوشنام، در بین افکار و توده های مردم هستند و هرکدام از شما، از جمله کسانی هستید که اعتباربخشی به نام شهرستان اوز و اوزی ماندن به عزت و اعتبار، در فعالیت های شما مشهود است، آیا قبول دارید که کیفیت نان مصرفی مردم در شهرستان اوز، به نسبت شهرهای همجوار، دچار ضعف و نقص و کمبود کیفیت و استاندارد لازم است؟

✅طیب منظریان: قبول داریم، اما نه به نسبت شهرهای همجوار، بلکه به نسبت آن چه از کیفیت آردی که به ما می رسد و هوای گرمی که بر روی آرد، اثر منفی در میزان کیفیت نان می گذارد، باعث کاهش کیفیت نان می شود.

مقایسه نان چندین نانوای کارکشته ما، با نان شهر همجوار می تواند مقایسه ای عادلانه تر  باشد.

🎤۲..خبرنگار:

پس به گفته شما،  آنچه ادعا در عدم کیفیت نان می شود، شامل کل نانواها نمی شود. آیا آرد تامینی شما با آرد شهرستان های خنج و گراش و لار، از یک منبع و یک سیلو و از یک تولیدی ارسال می شود؟

✅هاشم ارشدی

بله

تمام آردهای منطقه و شهرستان های همجوار، از آرد جهرم تامین می شود.

🎤 ۳..آیا آرد جهرم با آرد شیراز متفاوت است؟

✅طیب:

بله ،مسلما کیفیت آرد شیراز به مراتب بالاتر و مرغوب تر از آرد جهرم است.

🎤۴.با این وجود، کیفیت نان شیراز، از نان شهرستان اوز و شهرستان های همسایه، به مراتب بالاتر است و این ادعا قابل لمس است، و بخش اعظم علل این کیفیت نان، در میزان کیفیت بالای آرد شیراز می دانید. پس با وجود آرد جهرم، نمی توان انتظاری به حد کیفیت نان شیراز، در این شهرستان داشت، درست است؟

✅طیب

بله..نمی شود رسید..

آرد از اساسی ترین و بنیادی ترین عامل در میزان کیفیت نان است… که عامل گرما بر آن و عدم خواب استاندارد گندم در سیلوهای جهرم، کیفیت این آرد را به شدت، نسبت به مناطق دیگر کشور، از جمله آرد شیراز، کاهش داده است.

🎤۵..آیا امکان جایگزنی آرد جهرم با آرد شیراز، برای شما امکان پذیر است تا به آن کیفیت مطلوب رسید؟

✅طیب

بسیار دشوار و غیرقابل صرفه برای نانوا است، افزایش هزینه های ارسال آرد، عدم نوبت دهی به موقع برای تامین آرد و عدم ارسال آرد به صورت امانی، از مشکلات بزرگی است که ما را نسبت به تامین آرد از شیراز، دچار مشکل می کند.

🎤۶.آیا با همین آرد جهرم، می توان حداقل به کیفیت نان با شهرهای همجوار، که از همین آرد جهرم، خمیر می شود،  رسید؟

✅طیب

: ببینید آیا کیفیت نان های قابل قبول نانواهای ما، با همان دستگاه در شهرستان های همجوار مقایسه شده است؟

تنوع یک موضوع است و قیاس کردن با آنچه موجود داریم، موضوعی دیگر…

در اینکه تنوع نان ما در این شهرستان کم است، تایید می کنیم که البته به زودی با ورود دستگاه های جدید این تنوع افزوده خواهد شد.

🎤۷..خبرنگار:

آرد شما از جهرم می آید، آرد شهرهای همجوار نیز از همان مقصد می آید، چرا نان آنها پخته تر و برشته تر به نظر میاد؟

✅هاشم ارشدی:

این دستگاه ها با حرارت غیر مستقیم کار می کند، بخاطر اینکه حرارت مستقیم بر روی نان ایجاد کربن کرده و‌ در درازمدت سبب بیماری در بدن خواهد شد.

اگر احساس می کنید نان خام است، باید قبل از پلاستیک گذاشتن کمی به آن هوا بدهید، شاید نانوای شهرهای دیگر، به صورت غیرقانونی، سوراخ هایی درون خمره ایجاد کرده اند که نان برشته تر شود، ولی وجدان کاری ما، اجازه  این کار غیرقانونی را نمی دهد.

(تردید در اقناع خبرنگار)

🎤۸.چه عواملی غیر از عامل آرد، در پایین آمدن کیفیت نان، می دانید؟ با تاکید بر اینکه نانوایان انگشت شماری نیز هستند که رضایت عمومی مردم از نان تولیدی آنها، بر کسی پوشیده نیست‌.

✅طیب:

ببینید اساسی ترین  عامل وجودی در کیفیت نان، برمی گردد به کیفیت آرد…

ما نظارت های سختگیرانه ای برای واحدهای نانوایی داریم و منکر برخی نقص ها در شیوه پخت و خمیر نیستیم که حتی به مرحله اخطار و جریمه نیز رسانده ایم..تا بسمت بهینه سازی پخت نان حرکت کرده باشیم .

🎤۹..تا چه اندازه نظارت مسئول متولی را جدی می دانید؟

✅طیب و هاشم:

شما کمترین صنفی را خواهید دید که حساسیت نظارت چندین دستگاه ناظر به طور همزمان از جمله جهاد کشاورزی، اداره صمت، بهداشت و اصناف، به طور مستمر از واحدهای تولیدی نان و نانوایی ببینید.

🎤۱۰.نحوه نظارت مسئولین متولی، چگونه است؟ آیا تاکنون واحدی اخطار، جریمه و یا تعطیل شده است؟

✅طیب: بله واحدهایی در حد اخطار و جریمه داشته ایم، اما تعطیلی واحد، حداقل در ۵ سال اخیر نداشته ایم.

🎤۱۱.آیا در اذهان عمومی مردم, با وجود دیدن در نقص کیفیت نان، این احساس نمی شود که مسئولین متولی و‌ ناظر، بررسی های فرمایشی و نمایشی دارند؟

✅طیب و هاشم:

اگر به شخصیت مسئولین ناظر و دستگاه های ناظر و متولی در شهرستان توجه شود، می بینید که روسای ادارات متولی و بازرسین، با کسی و صنفی به نام نانوا، تعارف ندارند.

امیدوارم تشکر خالصانه ما نیز، اینگونه تلقی نشود که چشم بسته در حال تعریف و تمجیدی توخالی هستیم. به هیچ عنوان اینگونه نیست.

ما اگر سپاسگزار این مسئولین هستیم، سنوات گذشته را هم دیده ایم.

هم مسئولین دوران قبل را دیده ایم و هم امروز را می بینیم.

و این هم دلیل نمی شود که آن ها، چشمان خود را بر روی نقص های فلان نانوایی ما ببندند.

چرا نباید سپاسگزار روسای  دولتی مستقر در شهرستان اوز، همچون فرمانداری و شخص فرماندار محمدی باشیم، وقتی که در هر زمان و در هر موقعیتی که باشند و نیاز و درخواست و مشکلی، در صنف نانوایان بشنوند، خارج از نوبت و بدون وقت گرفتن،  درب اتاقش بر روی ما باز بوده، پیگیری مستمر داشته، نه نمایشی و فرمایشی و ‌همچنین احساس همراهی خالصانه و همدلی را در بخشدار مرکزی، انسیه گلابی می بینیم‌. و نیز  خدمات ابراهیم  ماهوری، رئیس اداره صمت، در پیگیری مسائل مربوط به این صنف، اسماعیل قاسمی رئیس جهاد کشاورزی، سمیعی، مسئول غله شهرستان های لار و گراش و اوز.

آیا ما نباید سپاسگزار روسایی باشیم که محال بوده و‌ امکان نداشته است که  زمانی رسیده باشد که کار صنف نانوا معطل بماند.

چه در تلاش آن ها در اضافه کردن سهمیه آرد شهرستان و‌ چه در زمان مشکلاتی دیگر  و باز تاکید می کنم که ما، گذشته را با مسئولین آمده و رفته نیز، دیده ایم.

عمده ضعف ما در کیفیت، عواملی بود که ذکر کردیم.

🎤۱۲.آقای ارشدی،شما یکی از پیشگامان ورود دستگاه های نوین و به روز شده صنف نانوایی، در مسیر تنوع بخشی به محصولات آردی بوده اید و اینک نیز آنچه شنیده ایم، باید منتظر ورود دستگاه های دیگری از طرف شما باشیم.

آیا زمان آن نزدیک است؟

آیا شاهد تحولی عظیم در کیفیت نان خواهیم بود؟

✅هاشم ارشدی:

الان دیگر نسل شاطر سنگک، کم کم دارد از بین می رود

بیشتر شاطرها تغیر شغل داده اند و دیگر حاضر نیستند به این شغل ادامه دهند.

به خاطر همین و کمبود کارگر ماهر، مجبور شدم دستگاه اتومات سفارش داده تا حداقل نانوایی تعطیل نشود.

البته به یقین یکی دیگر از دلایل تبدیل کردن دستگاه های قدیمی، به روز کردن ماشین آلات در مسیر افزایش کیفیت نان است.

🎤۱۳.به چه اندازه آموزش نانوا، در افزایش کیفیت نان، موثر می دانید؟

✅طیب منظریان:

ببینید تمام نانواهای سطح شهر، مگر چندتاست و  دست چه کسانی است؟

دست کسانی است که از قدیم بوده اند.

یا خود مانده اند و در حال پیر شدن هستند و دیگر جایگزینی ندارند و یا از پدر به پسر آموزش داده شده و  همین پسران نیز، آخرین نسل بومی نانوا در شهر اوز هستند. چون دیگر فرزندی با این حرفه سنگین شاطری و نانوایی، اصلا حاضر به پذیرفتن این شغل نیستند. همان گونه  که من یا هاشم از پدر به ما رسیده، اما آن ها دیگر تمایلی به ورود به این شغل ندارند.

قدیمی ها، که همگی قدیمی هستند و شاطر جدید نیستند، این ها آموزش دیده اند ولی به تعدادشان افزوده نشده است.

چون کسی از این حرفه استقبال نمی کند آن هم در گرمای جنوب اینجا.

ما آخرین نسل شاطران بومی هستیم و به شدت هم نگران آینده این صنف، در شهر اوز هستیم.

چقدر باید دنبال کارگر بگردیم؟

به چه اندازه باید برای اجاره کردن محل کسب، التماس کنیم؟

نانوایی کنار مدرسه خوشابی، پس از نزدیک به ۳۰ سال حضور مستمر و نان به دست مردم دادن، در حال بسته شدن است به خاطر اجاره بها و یا اقدام به تخلیه توسط مالک.

با این وجود،برای تنوع بخشی به نان، از آمدن شاطرهای دیگری از شهرهای مختلف، مثل نان سنگک ریگی استقبال کرده ایم و همکاری کردیم که بیایند و به مجموعه نان شهر ما تنوع ببخشند و ان شاالله به زودی مستقر خواهند شد.

🎤۱۴..پس باید امیدوار باشیم که از آن چه اکنون داریم، به سمت ارتقا کیفیت نان در حرکت هستیم، درسته؟

✅ طیب:

به یقین همینطور است.

ما عواملی را مستند، خدمت شمای خبرنگار مردمی، عنوان کردیم که مردم بدانند که اگر نقصی وجود دارد، همه تقصیرات به گردن نانوا نیس. نانوا به هیچ عنوان راضی نیست که محصول خود را بدنام کند.

عجز نانوا از کیفیت آرد، عمده خسارتی است که حتی اعتبار نانوا را نیز خدشه دار می کند ولی اکثریت عموم، نانوا را مقصر می بینند.

🎤۱۵.طیب منظریان، به عنوان رئیس صنف نانوایان شهرستان اوز ، و هاشم ارشدی از نانوایان شهر اوز

چه نمره ای از ۱۰ نمره، به نان این شهر می دهید؟

✅طیب: من نمره ۶ می دهم، و به شدت بدنبال افزایش این نمره با رضایت عمومی مردم از نان و نانوا هستم.

✅هاشم ارشدی: من نمره ۷ میدم چون صنف نانوا به شدت با سخت ترین شرایط، در حال گذران کسب و کار هستند.وضع زندگی اکثر نانوایان شهر، خود گویای آن است.

نانوا، با این همه مشکلات معیشتی و سختی محیط کار، زیر بار سختترین انتقادات نیز قرار دارد،

مردم نیز حق دارند که بهترین را بخواهند، اما روشنگری مسائل و‌ عیان کردن مشکلات توسط رسانه هایی مستقل و مردمی، می تواند قضایای پنهان و زیرپوستی این صنف پرمشقت را، در نگاه مردم آشکار کند.

🎤۱۶.خبرنگار:

از شما سپاسگزارم طیب و هاشم،  که درخواست این مصاحبه را با هدف روشنگری و ارزش نهادن بر مطالبات مردمی، قبول کردید. آیا می توان حداقل در یک بازه زمانی در ۶ ماه آینده، با وجود و قبول بر عدم کیفیت استاندارد آردهای جهرم، اما با اضافه شدن دستگاه های نوین، شاهد تحولی قابل لمس، در کیفیت نان شهرستان باشیم؟ این سوال مبنای تمام گزارش های خبرنگار مردمی، در مسیر پیگیری رفع نواقص است تا مردم بدانند که این گزارشات، صرفا مصاحبه ای فرمایشی و تشریفاتی نیست که فراموش شود.

آیا در طول حداقل ۶ماه آینده، شاهد این تحول خواهیم بود؟

✅طیب:

بله

به یقین، با تولید روبات های جدید، حتما تحولی ایجاد خواهد شد.

🎤خبرنگار: و ما نیز امیدواریم به ارتقای سطح کیفی نان و  تنوع نان در شهرستان اوز.

این مصاحبه به دلیل طولانی شدن آن، بدون حضور متولیان و ناظرین دولتی صنف نان و نانوا انجام گرفت و به یقین در فرصتی دیگر، به سراغشان خواهیم رفت.

شیخ نادر، در خطبه مذکور، اشاراتی نیز به بیمارستان اوز داشت.

موضوعی که بقول ایشان، حاصل بستری شدنش در چند شبی از حضور در بیمارستان به دست آمد و بررسی میدانی شرایط موجود در بیمارستان را از نزدیک مشاهده کرده بود، لذا بررسی و گزارش درون بیمارستانی را، به آینده ای نزدیک وا می گذاریم، ولی باید دانست که آن چه نیازمند جامعه و نیازمند افکار عمومی و افکار متولیان امر و بانیان و صاحبان اماکن خدماتی، که عامه مردم با آن مراوده و سرو کار دارند و لازم و ضروری است، قبول وجود نقص ها، کاستی ها و بعضا عدم مدیریت ها است و تا به این اعتراف در قبول واقعیت موجود نرسیده باشند، رسیدن به اصلاح نواقص در مراکز هدف، امری دشوار، هزینه ساز و طاقت فرسا خواهد بود.

والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته

*:(خبرنگار مردمی و رسانه شهرستان اوز)